Σάββατο 23 Ιουλίου 2011

ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗΝ ΤΕΜΠΕΛΙΑ


“Μια αλλόκοτη τρέλα διακατέχει τις εργατικές τάξεις των εθνών στα οποία βασιλεύει ο καπιταλιστικός πολιτισμός. Η τρέλα αυτή είναι ο έρωτας για τη δουλειά, το θανατηφόρο πάθος για τη δουλειά, που φτάνει μέχρι την εξάντληση των ζωτικών δυνάμεων του ατόμου και των απογόνων του.

Για να δοθεί δουλειά σε όλους τους ακαμάτηδες της τωρινής κοινωνίας, για να μπορέσει να αναπτυχθεί απεριόριστα ο βιομηχανικός εξοπλισμός, θα πρέπει η εργατική τάξη να αναπτύξει απεριόριστα τις καταναλωτικές της ικανότητες.

Αν η εργατική τάξη, ξεριζώνοντας από την καρδιά της το διεστραμμένο πάθος που την κυβερνά και διαστρεβλώνει τη φύση της, ύψωνε το ανάστημά της για να σφυρηλατήσει έναν ατσάλινο νόμο που θα απαγόρευε σε όλους να δουλεύουν περισσότερο από τρεις ώρες την ημέρα, η γη θα ένιωθε να γεννιέται πάνω της ένας καινούριος κόσμος…”

Με αυτά τα λόγια ξεκινά το βιβλίο του Το Δικαίωμα στην Τεμπελιά"ο Πωλ Λαφάργκ. Ο Λαφάργκ ήταν μαρξιστής σε όλη του την ζωή και γαμπρός του Καρλ Μαρξ. Το βιβλίο του και οι ιδέες του ήταν τόσο ανατρεπτικές που είχαν διχάσει ακόμα και τους τότε σοσιαλιστές. Η αλήθεια είναι ότι όταν αποφάσισα να το πρωτοδιαβάσω πίστευα ότι θα στήριζε τις απόψεις του με αβάσιμα, λίγο ουτοπικά και τρελά επιχειρήματα. Αλλά σε όποιον έχει διαβάσει το βιβλίο ο Λαφάργκ πραγματικά σε εντυπωσιάζει με τα επιχειρήματα και παραδείγματα του και πραγματικά σε βάζει σε σκέψεις και αμφιβολίες και σε πείθει σε αρκετά πράγματα.

Ο Λαφάργκ μέμφει τους προλετάριους γιατί έχουν πέσει στην αστική πλάνη ότι η δουλειά, η πολύ δουλειά είναι ευλογία. Για τον Λαφάργκ η δουλειά είναι απλά ένα μέσο της αστικής τάξης να ελέγχουν τους προλετάριους, μέσο του καπιταλισμού που εξαθλιώνει τους ανθρώπους μέσα από την "πολύτιμη" δουλειά. Ο Λαφάργκ προτρέπει τους προλετάριους να επαναστατήσουν εναντίον της δουλειάς, να διεκδικήσουν το δικαίωμα τους στα πάθη,την καλοπέραση και την τεμπελιά. Για αυτόν 3ώρες δουλειά από τον κάθένα είναι αρκετό να καλύψει την παραγωγή των απαραίτητων αγαθών για την επιβίωση των ανθρώπων. Η υπερπαραγωγή είναι προιόν του καπιταλισμού και το μόνο που καταφέρνει είναι να παράγει άχρηστα πράγματα και να κάνει δούλους τους προλετάριους καθώς τους αναγκάζει να δουλεύουν 12 ωρα. Ο Λαφάργκ λέει ότι οι μεγαλύτεροι φιλόσοφοι, οι αρχάιοι Ελληνες και άλλοι μεγάλοι πολιτισμοί δεν δούλευαν καθόλου αντίθετα απεχθάνονταν την δουλειά και θεωρούσαν ότι ήταν για τους κατώτερους.

Αυτό όμως που εντυπωσιάζει στο βιβλίο είναι ότι όσο περνάει ο καιρός φαίνεται πιο επίκαιρο. Παρά την ανάπτυξη των μηχανών σε τέτοιο βαθμό που κανείς δεν θα πίστευε τότε( Ο Λαφάργκ θεωρούσε ότι η μηχανή είναι το μέσο απελευθέρωσης του ανθρώπου από την δουλειά) σήμερα ο εργαζόμενος συνεχίζει να δουλέυει ακατάπαυστα, σε σκληρές εργασιακές συνθήκες και χάνοντας αυτή την στιγμή τα κυριότερα βασικά εργασιακά του διακαιώματα. Θυμάμαι κάποτε που γράφαμε στις εκθέσεις μας στο δημοτικό ότι το μέλλον μας θα είναι τεχνολογικά λαμπρό, όλα θα τα κάνανε μηχανές και ο άνθρωπος σιγά σιγα θα είχε μόνο ελέυθερο χρόνο και θα δούλευε λιγότερο. Κι όμως σε όλον τον αναπτυγμένο κόσμο οι εργαζόμενοι μετατρέπονται σε σκλάβοι στο όνομα του δήθεν χρέους και στο όνομα της λιτότητας...στην πραγματικότητα στο όνομα ενός συστήματος που μπάζει, που απλά επωφελεί μόνο τους ισχυρούς.

Δουελύοντας μόνο 4 ώρες την ημέρα και άλλες 2 στην μετακίνηση συνηδειτοποιώ τώρα που φεύγω για τις δικές μου μέρες τεμπελιάς ότι ο σημερινός τρόπος δουλειάς σε καταντάει σε μια ρουτίνα,σπίτι-δουλειά,σε βάζει σε ένα ρυθμό στερώντας σου ότιδήποτε άλλο σε γεμίζει να κάνεις και πάνω απ όλα στερόντας σου την δυνατότητα να δημιουργήσεις και να φανταστείς. Οι συνάδελφοί μου απλά ανέχονται την κάθε μέρα σκεφτόμενοι μόνο την άδεια τους, όπως κατάντησα κι εγώ και δούλευα και λιγότερο λόγω πρακτικής και εν τέλει ο χρόνος περνά απελπιστικά και μονότονα πάρα πολύ γργήγορα, γιατί αυτό το σύστημα δεν νοιάζεται για τον άνθρωπο και την ποιότητα της δουλειάς απλά για την ποσότητα της δουλειάς που παράγει και πρέπει να παράγει, γιατί σαυτό το σύστημα όλοι είμαστε αριθμοί.

"Ας είμαστε τεμπέληδες σε όλα εκτος από τον έρωτα(...) και την τεμπελιά!"